شاید اشتباه نباشد که عکاسی را رسانه‌ای جاه‌طلب بدانیم! مگر چند رسانه‌ی دیگر هستند که پس از دو دهه از تولدشان تصمیم بگیرند فراتر از زمین و آدمیانش قدم برداشته و جهان را در همه ابعادش کشف کنند. پیشرفتِ تکنولوژیکِ عکاسی تنها وامدار تلاش های صنعتگران نیست. دانشمندان نیز سهم به خصوصی در این امر داشته اند. چه بسا که عکاسی برای آنها فرصتی را فراهم می‌کرد تا بتوانند آنچه که به آن دسترسی ندارند را ثبت کنند.
همان طور که در قسمت‌های پیشین اشاره کردم، عکاسی با ورودش به جهان هنر، نقاشان را آشفته کرد. چرا که اکنون عکاسی می‌توانست ثبت دقیق‌تری از سوژه فراهم آورد. علاوه براین هم ارزان‌تر بود و هم در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به نقاشی انجام می‌شد. به همین دلیل بسیاری از مردم برای داشتن پرتره‌ای از خود به عکاسی هجوم آوردند.
ادامه مطلب “چگونه ژست متفکرانه به پرتره‌نگاری راه پیدا کرد؟”
اگر تا پیش از قرن نوزده تنها مردمان طبقه‌ی مرفه امکان سفارش دادن پرتره های فردی و خانوادگی را داشتند و می‌توانستند از نقاشان بخواهند که تصویرشان ثبت شود، حال با آمدن عکاسی این امکان در اختیار طبقه‌ی متوسط و پایین‌تر نیز قرار گرفت. اکنون هر کسی می‌توانست یک داگرئوتیپ از خودش و یا خانواده‌اش داشته باشد.
در ابتدای دهه‌ی ۴۰ قرن نوزده، تکنیک‌های عکاسی آن چنان پیشرفت نکرده بودند به همین دلیل داگر هرگز فکرش را هم نمی‌کرد که روزی بتوان با استفاده از فرآیندی که او کشف کرده بود، چندین هزار پرتره ثبت کرد. او به خاطر مدت زمان نوردهی بالا، چندان امیدی به فرآیندش نداشت و آن را ادامه نداد. با این حال شخص دیگری با نام فرانسیس آراگو (Franciois Arago) به پیشرفت تکنیک‌های عکاسی برای ثبت پرتره مردم امید داشت. چرا که نه عکاسی منظره و نه عکاسی طبیعت بی جان، هیچ کدام جادوی پرتره را نداشتند.
اگرچه فرآیند کالوتیپ و داگرئوتیپ، کار بسیار سخت و زمان‌بری بود، اما این مشکل مانع از ورود عکاسی به عرصه‌های جدید نشد. در قرن نوزدهم میلادی با فراگیر شدن حکاکی، چاپ سنگی و گراورها، فرصتی برای عکاسی فراهم شد تا قدم به دنیای روزنامه‌نگاری بگذارد و از این طریق رشد کند. جنگ‌هایی که صورت می‌گرفت، خود تغییری در ژورنالیسم ایجاد کرد که درنهایت به پیشرفت عکاسی نیز انجامید.
در دهه‌ی ۴۰ میلادی، داگرئوتیپ و کالوتیپ نسبت به دیگر روش‌های تولید عکس، از همه فراگیرتر بودند. با این حال میان این دو روش نیز تفاوت‌هایی وجود داشت که سبب شد در کشورهای مختلف یکی بیشتر و دیگری کمتر مورد استفاده قرار بگیرد.
برای مثال داگرئوتیپ، در آمریکا از طرف مردم پذیرفته شد، حال آن که کالوتیپ به دلیل آن که تالبوت مخترع آن، بر داشتن حق انحصاری‌اش تأکید می‌کرد، چندان متداول نبود.
هرچند هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را داشتند که در نهایت سبب شد افراد با انگیزه‌های منفاوت به آنها علاقه‌مند شوند. در این یادداشت می‌خواهیم مزیت‌ها و معایب هر کدام را بررسی کنیم.
پیش‌نوشت: این یادداشت دومین قسمت از سلسله مطالبیست که تصمیم دارم درباره تاریخ عکاسی بنویسم. با مراجعه به برگه‌ی تاریخ عکاسی می‌توانید قسمت‌های پیشین را مطالعه کنید.
****
اگرچه بعد از اختراع کمرا آبسکورا و کمرا لوسیدا، مدت زیادی طول نکشید تا فرآیند عکاسی کشف شود، اما با این وجود عکاسی یک مسیر چالش‌برانگیز و نفس‌گیر را طی کرد تا توانست در میان مردم رواج پیدا کند.
از این رو، لازم است این نکته را بدانیم که تنها یک نفر نبود که به کشف فرآیند عکاسی دست پیدا کرد ، بلکه افراد بسیاری، هر کدام به روش مخصوص خود در این مسیر گام برداشتند و در نهایت بنابر سرنوشت یا شانس قرعه به نام لویی داگر افتاد و او توانست امتیاز کشف عکاسی را از آنِ خود کند.