در جهانی که هر روز انبوهی از تصاویر تولید میشود، شاید طبیعی به نظر برسد که نگاه هنرمندانه و عکاسانهٔ برخی از عکاسان چیرهدست از نظر پنهان بماند. غمانگیزتر آنکه بسیاری از عکاسان هستند که اگرچه در دوران خود درخشان بودهاند و آثار بینظیری ارائه دادهاند اما به سبب ضعف در تدوین تاریخ تحولات عکاسی، امروزه سخنی از آنها به میان نمیآید و کارهای بدیع و خلاقانه شان از نظر نسل جدید پنهان میماند.
مهدی سیف الملوکی و ناصر حقیقی تنها دو تن از عکاسان بیشماری هستند که در شماره چهلم مجله حرفه هنرمند به آنها و زندگیشان پرداخته شده است. آنهم از زبان دوست و آشنا و به مدد پیدا کردن برخی از اسلایدها و عکسهای به جامانده از آنها که بدون شک چشم هر بینندهای را در همان لحظهٔ نخست به خود جلب میکند. و البته اولین سوالی که بعد از دیدن عکسها به ذهن متبادر میشود این است که چرا تاکنون سخنی از آنها به میان نیامده است؟ عکاسانی که در فاصلهٔ سالهای بیست تا شصت زندگی میکردند و بنا به عدد و رقم هم فاصله تاریخی آنها از ما دور نبوده است. با اینحال گاهی اطلاعات در این زمینه به اندازهای کم است که حتی سال تولد مهدی سیف الملوکی هم یک معما میشود.
با توجه به مطالب و مقالاتی که در این شماره از حرفه هنرمند آمده است، عدم اتصال هنرمند و جامعه در آن دوره تاریخی در ایران و همچنین نبود یک تاریخ نگاری جامع شاید از علل اصلی در این زمینه باشد. هنوز نمیدانیم عکاسی چه سیر تاریخی را طی کرده است و عکاسان امروز پا بر شانهٔ چه اشخاصی گذاشتهاند.
علاوه بر این زانیار بلوری در مقالهای در بخش پنجره ما در شماره ۵۳ مجله حرفه هنرمند (+) اشاره میکند که با توجه اینکه عکاسی از دوران قاجار وارد ایران شده است اما هم چنان روندِ تاریخیِ عکاسیِ هنری در ایران هم با مشکلات فراوانی روبهرو است. او سرآغاز شکلگیری عکاسی هنری در ایران را از دوران قاجار نمیداند و معتقد است عکس هایی که در آن زمان گرفته شدند بیشتر جنبه سند دارند تا جنبه هنری.
اگرچه که من در این زمینه اصلاً صاحبنظر نیستم اما به عنوان یک شخص علاقه مند و پیگیر در این زمینه، به نظرم مهم است که علاوه بر تکنیکها و مباحث آموزشی که این روزها در دنیای وب و کلاسها و کارگاهها به آن پرداخته میشود، سخن از چنین مطالبی هم در میان اهالی هنر باشد. چه اینکه آشنا شدن با چنین اشخاصی و روند تحولات زندگی و آثارشان قطعا بر کیفیت کار عکاسان امروز و ایجاد جریانهای هنری اثر خواهد گذاشت.