یک جایی هست در فیلم peaceful warrior که آقای دَن میلمن پس از همه تلاش ها و جان کندن ها برای تغییر خودش، روبروی استادش میایستد و میگوید فکر می کردم میتوانم بی خیال دَن میلمن قبلی بشوم و آدم جدیدی بشوم اما الان میبینم نمیتوانم، متاسفم. متاسفم.
به نظر من این حرف یک اعتراف تلخ است. یک حقیقتی که در وجودت بارها انکارش میکنی و به خودت میگویی موفق میشوی، موفق میشوی تغییر کنی اما میبینی نخیر یک شبه و یک ماهه و چند ماهه نمیشود. بعد ناگهان به خودت میآیی و میبینی در همان نقطهی اول ایستادی و دست از انکار بر میداری. همین میشود که این اعتراف تلخ درست در همین نقطه از زمان و مکان بر زبانت جاری میشود.
مسیر تغییر سخت است. حالا دیگر بهتر است دقیق تر بگویم مسیر تغییر مدل ذهنی سخت است. در زندگی پیش میآید، اتفاقی میافتد، حادثه ای روی میدهد، و به این نتیجه میرسی سال ها در اشتباه زندگی کردی و اکنون باید مدل ذهنی ات را تغییر بدهی. کتاب میخوانی، مینویسی، زمین میخوری، بلند میشوی، شانس در خانه ات را می زند و بعد تا در را باز می کنی فرار می کند و در نهایت بعد از همه این بالا وپایین ها مدام منتظری که ثمره تلاش هایت را ببینی اما وقتی میخواهی انتخاب کنی، حرفی بزنی ، کسی را قانع کنی یا هر چیز دیگر متوجه میشوی ارزش هایت، باورهایت همان قبلی هاست.
گمان میبری تا آخر در همین نقطه خواهی ماند. دچار رکودی ملال انگیز شدی و از آن جان سالم به در نمی بری!
مسیر تغییر سخت است. هیچ مدل ذهنی به یک باره جایگزین مدل ذهنی قبلی نمیشود. برای تغییر باید جان کَند، باید به سخت جانی خود ایمان داشت. باید بپذیری که بارها به نقطه اول می رسی، بارها اشتباه می کنی، بارها میفهمی این همه راهی که رفتی و تلاشی که کردی همه هیچ بوده انگار. باید مومن باشی که همه این تلاش ها و زمین خوردن ها و ایستادن ها و ناامیدی ها و جان کندن ها، جز مسیری هستند که باید طی شوند. همه شان لازمه تغییرند. در هر زمین خوردن باید به خودت بگویی هیچ مدل ذهنی به یک باره جایگزین مدل ذهنی قبلی نمی شود.
شاید بپرسید این ها را از کجا میدانم؟ از روند زندگی گذشته ی خودم میدانم. از نوشته های قدیمیام که بارها خواندمشان. از لابلای نامه های قدیمیام. پیش تر هم گفتهام نوشته هایمان آیینه ای هستند که می توانیم خودمان را در آن ببینیم. مکتوب کردن کمک میکند جادوی گذر زمان را با دقت موشکافی کنیم. تحولات فردی و ذهنی مان را و باور کنیم روزهای سخت میگذرد و همه این اتفاقات و اعترافات و نوشته ها خود، لازمه مسیر سخت و دشوار تغییر است.